Aile danışmanlığı, Türkiye’de son yıllarda en çok tercih edilen mesleklerden biri olmuştur. Aile danışmanlığı eğitimi veren üniversiteler ve aile danışmanlığı yüksek lisans programlarındaki artış bu durumun göstergesidir. Özel eğitim kurumları tarafından düzenlenen aile danışmanlığı sertifika programı da mesleğe yönelik talebe işaret etmektedir. Peki, aile danışmanlığı sertifikası nasıl alınır ve aile danışmanı unvanını elde edenler ne iş yapar? Tüm bu soruları yanıtlayarak aile danışmanı olmak isteyenlerin karar verme sürecini kolaylaştırmaya çalıştık.
Aile Danışmanlığı Neden Önemli?
Aile danışmanlığı eğitimi ile alınan aile danışmanlığı sertifikasını alındığı kurumdan kazandırdığı yetkilere kadar inceleyeceğiz; fakat öncesinde aile danışmanlığı hizmeti için neden ihtiyaç duyulduğunu açıklığa kavuşturmalıyız. Nitekim aile danışmanlığının son yıllarda Türkiye’de en saygın meslekler arasında sayılması ihtiyacın artmasından kaynaklanır. Aile danışmanlığı alanında uzman kişilere bu denli ihtiyaç duyulmasının nedeni ailenin toplumun en temel birimi olmasıdır.
Toplumun yapısı şüphesiz ülkelerin kalkınmasında, gelişmişlik düzeyinin artmasında önemli ölçüde etkilidir. Aile de toplumun bir parçasıdır. Dolayısıyla ailelerin ‘sağlıklı’ olarak nitelendirilebilmesi, ‘’sağlıklı’ bir toplumdan bahsedebilmek açısından kritik önem taşır. Tam bu noktada aile danışmanlığı hizmeti önem kazanır. Bir aile danışmanı söz konusu ‘sağlıklı’ ifadesinin oluşmasında yardımcı olur.
Aile Danışmanlığı Eğitimi Nedir?
Bir bireyin aile danışmanı unvanını elde edip çeşitli kurum ve kuruluşlarda bu mesleği icra edebilmesi için aile danışmanlığı eğitimi ile MEB onaylı aile danışmanlığı sertifikası alması gereklidir. Aile danışmanlığı kursu tarafından verilen eğitimlere katılıp süreci başarıyla tamamlayan kişiler kişisel gelişim bakımından da kendini geliştirmiş olur.
Aile danışmanlığı sertifika programına katılan bir kişi eğitim programının sonunda aile sistem perspektifini kavrayarak örnek vaka analizi yapma becerisi elde eder. Aile danışmanlığı kavram ve kuramlarını öğrenir. Evlilik ve boşanma sürecine hâkim olur ve boşanın çiftler ve çocukların üzerinde nasıl etki oluşturduğunu değerlendirebilir.
Eğitim sürecinde, sertifika almaya hak kazanmak için üzerinde durulacak aile danışmanlığı eğitimi dersleri şunlardır:
- Aile Kurumu ve Yapısı
- Aile Olma Süreci
- Gelişim Alanları
- Ailede Uyum Problemleri
- Yaşlılıkta Uyum Problemleri
- Çift İlişkileri
- Ergenlik ve Gençlik Dönemi
- Çocuk Hakları ve Hukuku
- Aile Danışmanlığında Sosyal Vakalar
- Danışmanlıkta Terapötik Süreç
- Aile Danışmanlığında Post Modern ve Kanıta Dayalı Yaklaşımlar
- Aile Danışmanlığı Rehberlik ve Danışmanlık Becerileri
- Aile Danışmanlığında Kriz Yönetimi
- Meslek Etiği
- Meslekte Araştırma Teknikleri
- Aile Danışmanlığında Süpervizyon ve Vaka Sunumları
Yönetmelik kapsamında en az üç yüz saati teorik olmak üzere toplamda 450 saatlik aile danışmanlığı eğitim zorunludur. 450 saat eğitim tamamlanmadan sertifika alınması söz konusu değildir.
Aile Danışmanlığı Sertifikası Alanlar Ne İş Yapar?
Türkiye Cumhuriyeti Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı (eski adıyla Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı) Aile Danışma Merkezi Yönetmeliği kapsamında yapılan aile danışmanı tanımı, aile danışmanlığı sertifikası alanlar ne iş yapar sorusuna yanıt niteliğindedir. Yönetmelikteki tanım şöyledir: “Aile bireylerinin içinde geliştikleri veya işlevlerini yerine getirdikleri aile sistemini veya ilişkide bulundukları diğer sosyal çevreleri değerlendirmeye dayanan ve bu anlayıştan yola çıkarak bireylere, çiftlere veya ailelere sorunlarının çözümüne dönük değişim ve gelişime yönelik özel teknik ve stratejileri içeren hizmet”
Aile danışmanı sertifikası alan kişiler, kendi adına özel aile danışma merkezi kurabileceği gibi aşağıdaki kurum ve kuruluşlarda aile danışmanı olarak çalışabilir:
- Kadın Ve Aile Sağlığı Merkezleri
- Aile Mahkemeleri (Bilirkişi)
- Rehabilitasyon Ve Özel Eğitim Merkezi
- Bakanlıkların İl Merkez Müdürlükleri
- Özel Danışmanlık Büroları
- Belediye Kadın ve Çocuk Danışmanlık Servisleri
- Özel Okulların Rehberlik Servisleri
- Çocuk Esirgeme Kurumu
- Kızılay
Aile danışmanının görevleri şunlardır:
- Aile ile hangi konuların görüşüleceğini saptamak
- Anket, test, gözlem gibi araştırma yöntemlerini kullanarak aile üyelerinin düşünceleri, duyguları hakkında daha fazla bilgi toplayabilmek
- Aileyi boşanma, çocuk gelişimi gibi konularda bilgilendirme
- Gerektiğinde psikiyatriste yönlendirme
- Bireysel vakaları analiz etme
- Çocukların okulu, doktoru veya sosyal hizmetler alanında çalışan kişilerle iletişime geçmek
- Gerektiğinde mahkemede ifade etmek
Aile danışmanı arayan kurumlar tarafından verilen aile danışmanı iş ilanı örneği de aile danışmanı kimdir ve ne iş yapar sorusuna yanıt niteliğindedir.
- Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik, Tıp, Sosyal Hizmetler, Sosyoloji, Hemşirelik, Çocuk Gelişimi bölümlerinden mezun olmak
- İşaret dili, oyun terapisi gibi eğitimler almış olmak (alana göre değişir)
İş ilanlarında aile danışmanında mutlaka olması gerektiği belirtilen kişisel nitelikler ise sonuç odaklı düşünme, problem çözme ve etkili iletişim kurma becerisi şeklindedir.
Bir Aile Danışmanı Nasıl Başarılı Olur?
Aile sağlığı danışmanlığı sertifikası için verilen eğitimlerde edinilen bilgiler ve mesleğin gerektirdiği kişisel beceriler deneyimle harmanlandığında başarı artacaktır. Çünkü bu meslekte deneyim, daha çok vaka görmek anlamına gelir. Bir aile danışmanı için ‘başarılı’ ifadesini kullanabilmemiz için danışmanın şunları yapabilmesi önem taşır:
- Görüşme esnasında danışana doğrudan bakacak şekilde oturmak
- Kolları bağlama, bacak bacak üstüne atma gibi vücut dili hareketlerini yapmadan danışanın karşısında oturma
- Görüşme sırasında doğal ve rahat tavır sergileme
- Beden dili hareketlerini doğru kullanabilme
- Danışanın anlattıklarını tamamen kavrayabilme
- Danışana açık uçlu sorular sorarak duygu ve düşüncelerini açıkça ifade edebilmesi için teşvik etme
- Danışana onun duygularını anladığını jest ve mimiklerle yansıtabilmek
- Bazı durumlarda danışanın anlattıklarını tekrarlamasını sağlayabilme
- Danışanın daha önce söylediklerini hatırlayabilme
- Danışanın üstü kapalı söylediği şeylerle aslında neyi ima ettiğini anlayabilme
- Danışan ile sağlıklı etkili iletişim kurmaya engel bir durumun varlığını anında fark edebilme
- Danışanın rasyonel karar vermesine yardımcı olabilme
- Danışan-danışman ilişkisini başarılı şekilde sonlandırabilme
Aile Danışmanlığı Eğitimi Fiyatları
Aile danışmanlığı ücretleri değişkenlik gösterdiği gibi aile danışmanlığı eğitimi ve sertifika ücretleri de değişkenlik gösterir. Aile danışmanlığı eğitimi veren üniversiteler, özel eğitim kurumları ile kıyaslarsak daha yüksek ücretler talep eder. Bazı eğitim kurumlarında da aile danışmanlığı sertifika ücretleri düşük olmayabilir.
Genellikle aile danışmanlığı sertifika programları ve eğitim kurumlarının arasında tercih yapılırken bütçe ön planda tutulur. Oysa ilk kriter eğitimin kalitesi olmalıdır. Köklü ve güvenilir olmayan bir marka/kurum/kurs, sertifikada yer almayan Milli Eğitim Bakanlığı onayı sertifikanın geçerli olmayacağı, eğitimin de beklentiyi karşılamayacağı anlamına gelir.
Aile danışmanlığı uzaktan eğitim programlarında video derslerin yanı sıra canlı derslerin olup olmadığı, eğitimlerin Uluslararası Scorm Standartlarına uygun hazırlanıp hazırlanmadığı, eğitmenlerin uzmanlığı önemlidir. Uzaktan eğitimde en kritik konulardan biri de 7/24 erişim ile teknik destek almanın mümkün olup olmadığıdır.
Uzaktan eğitim aile danışmanlığı eğitimi, bahsettiğimiz şartlar doğrultusunda verildiğinde pek çok avantaj sağlar. En önemli avantajı zaman ve mekân kısıtlamasını ortadan kaldırmasıdır. Uzaktan eğitim için eğitimde fırsat eşitliğini sağlamanın en iyi yolu da diyebiliriz.
Uzaktan eğitim sayesinde eğitim ve ulaşım maliyetini en aza indirmek, eğitim için PDF dokümanları kullanarak kâğıt tüketimini azaltmak mümkündür. Çevre dostu bir eğitim yöntemi olan uzaktan eğitim, özellikle de iş hayatı ile mesleki ve kişisel gelişim sürecini birlikte yönetmek isteyenler için uygundur. Kısacası uzaktan eğitimin avantajlarını esneklik, kolay erişim, düşük maliyet ve zaman yönetiminde kolaylık şeklinde ifade edebiliriz.
Sonuç olarak
Aile danışmanı eğitimi kimler alabilir, aile danışmanı nasıl olunur, aile danışmanı çalışma alanları nelerdir ve aile danışmanı ne iş yapar gibi soruları yanıtlamış olduk. Aile danışmanlık hizmetlerini vermek sizin de ilginizi çekiyorsa ve aile danışmanı olma şartlarını taşıyorsanız MEB ve üniversite onaylı aile danışmanlık sertifikası almanızı öneririz.
Eğitim sürecini başlatmadan önce daha detaylı bilgi almak istiyorsanız eğitim sayfamızı incelemenizi öneririz. Süreci hemen başlatmak için iletişim sayfasındaki numaralardan eğitim danışmanına ulaşarak satın alımı gerçekleştirebilirsiniz.