Dünya dinamiklerinin sürekli değişim içinde olması aile danışmanlarına olan ihtiyacı artırırken; mesleğe ilgi duyanlar devlette aile danışmanlığı yapıp yapamayacağını öğrenmeye çalışır. Aile danışmanı olmak isteyenler devlette aile danışmanlığı kadrosu var mı sorusunun yanıtını ve daha fazlasını yazımızın devamında bulabilir.
Kamu sektörü, her ne kadar “heyecansız çalışma alanı” olarak nitelendirilse de bürokrasinin getirdiği düzen ve netlik iş gücünü kamu sektörüne yönlendirir. Bu durum aile danışmanlığı eğitimi alarak aile danışmanlığı sertifikası sahibi olmuş kişiler için de geçerlidir. Bir bireyin aile danışmanı unvanını elde edebilmesi için de, kamuda çalışabilmesi için de bazı şartları sağlayabilmesi gerekir.
Aile Danışmanı Olma Şartları
Aile danışmanlığının kamuda nasıl bir meslek olduğuna, devlette aile danışmanlığı hizmetinin nasıl verilebileceğine dair detaylara geçmeden önce aile danışmanı olma şartları ve aile danışmanının görevleri konularını açıklığa kavuşturalım. Aile bireylerinin sağlıklı iletişim kurması, sağlıklı aile yapısının oluşması gibi amaçlarla hizmet vermek için öncelikli koşul şudur: Aile danışmanlığı sertifika programı ile eğitim almak.
Yazımızın bu aşamasına kadar paylaştığımız bilgilerle aile danışmanlığı sertifika gerektiren bir meslektir önermesini çıkarabilirsiniz. Elbette üniversitelerin ve eğitim kurumlarının verdiği sertifikayı almaya hak kazanmak için, eğitim sürecinin sonunda yapılan değerlendirme sınavında başarılı olmak gerekir. Lisans programlarının Psikoloji Sosyoloji, Sosyal Hizmetler, Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Tıp, Hemşirelik ve Çocuk Gelişimi bölümlerinde okuyan veya ilgili bölümlerden mezun olanlar sertifika alabilir.
Aile Danışmanının Görevleri
Eğitim ve sertifikasyon süreçlerini tamamlayan kişiler aile danışmanı unvanıyla danışmanlık hizmetlerini verebilir. Aile danışmanlığı hizmetlerinin kapsamını aile danışmanlığı hizmeti alma nedenlerini sıralayarak açıklayabiliriz. Bireylerin aile danışmanlığı hizmeti almak üzere aile terapisti kişilere başvurmasının nedenleri şunlardır:
- Tek ebeveynin çocuğun psikolojisi ve aile yapısı üzerindeki etkileri
- Ergen depresyonu
- Yetişkin aile bireyinin evden ayrılması
- Ayrılık, hastalık, ölüm, ekonomik yetersizlik gibi durumların sebebiyet verdiği sorunlar
- Çocuğun okul yaşamıyla ilgili yaşadığı sıkıntıların aileye etkisi
- İlaç, alkol, uyuşturucu, sigara gibi madde bağımlılıkları
- Evlenmeyi veya çocuklu bir aile olmayı planlayan çiftlerin endişeleri
- Çocuk yetiştirme konusundaki zorluklar
Bir aile danışmanı tüm bu sorunlar karşısında nasıl yöntemler kullanacağını planlayarak görüşmeleri organize eder. Olası sorunların önüne geçebilmek için rapor tutarak görüşmeleri kayıt altına alır. Adli vakalarda bilirkişi olarak rapor sunmak ve çocukla iletişim halinde olan uzman kişilerle (doktor, öğretmen, okul müdürü) görüşerek bilgi edinmek de aile danışmanın görevleri arasındadır.
Aile Danışmanlığı Devlet Kadrosu
Aile danışmanı nasıl olunur ve aile danışmanı ne iş yapar şeklindeki soruları yanıtladık. Gelelim aile danışmanlarının devlette çalışıp çalışamayacağına. Bir aile danışmanı, kamu sektörüne ‘aile danışmanı’ unvanıyla değil, mezun olduğu bölümün kazandırdığı unvan ile atanabilir.
Devlette aile danışmanlığı yapma konusu için şu örneği verebiliriz: Sosyoloji bölümünden mezun olduktan sonra eğitim alarak danışmanlık sertifikası elde eden bir sosyolog, yalnıca sosyolog kadrosuna atanabilir. Atama ise KPSS (Kamu Personeli Seçme Sınavı) ile mümkün olur. Sınavdan alınan puanın kadro için istenen puanı karşılaması gerekir. Aile danışmanlığı devlet ataması olmasa da ilgili bölümlerden mezun olanların Aile Sosyal Destek Programı (ASDEP) kapsamında bölümle ilişkili kadrolara kamu personeli olarak atanması mümkündür.
Kamu sektöründe aile terapisti, aile danışmanı olarak hizmet verme şansı olmayan meslek mensupları özel aile danışma merkezi açmayı tercih eder. Merkez açamayanlar da özel sektörde aile danışmanı arayan kurumlar ile çalışır. Özel sektörün kamu sektörüne göre en önemli avantajı mesleki nitelikleri ve yetenekleri gösterebilme, meslekte ilerleyebilme imkanının olmasıdır.
Genel olarak aile danışmanları çalışma alanları şöyledir:
- Rehabilitasyon ve özel eğitim merkezi
- Aile mahkemeleri (bilirkişi)
- Kadın ve aile sağlığı merkezleri
- Bakanlıkların il merkez müdürlükleri
- Aile danışmanlığı merkezleri
- Belediyelerin aile ve toplum sağlığı merkezleri
- Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü’ne (SHÇEK) bağlığı aile danışmanlığı merkezler
Bir aile danışmanının söz konusu kurumlarda bahsettiğimiz görev ve sorumlulukları başarıyla yerine getirmesi, amaca uygun şekilde fayda sağlayabilmesi için şu kişisel özelliklere sahip olması önem taşır:
- Farklı düşüncelere karşı saygılı olma
- Sorunlara çözüm odaklı yaklaşma
- Lider ruhlu ve girişken olma
- Sabırlı olma
- İyi bir dinleyici olma
- Hoşgörülü olma
- Empati kurabilme
- Güçlü gözlem yeteneğine sahip olma
- İkna kabiliyetinin gelişmiş olması
- Sosyal olma
Kamu veya özel fark etmeksizin aile danışmanlığı hizmeti veren bir danışmandan destek ailen aileler, olaylara ve durumlara karşı farklı bakış açısıyla yaklaşmaya başlar. Diğer aile üyelerini anlayabilmek için daha iyi bir dinleyici olur, aile bireylerini olduğu gibi kabul eder ve farklı görüşlere saygı duyma eğilimi gösterir.
Aile Danışmanı Ne Kadar Kazanır?
Aile danışmanlığı alanında çalışmak isteyenler sektöre ve mesleğe dair bilgi edinirken aile danışmanlığı maaşları ne kadar kazanır konusunda da merakını gidermek ister. Nitekim her meslekte öncelikli tatmin kaynağı maaştır. Ne var ki sorunun net bir yanıtı yoktur.
Aile danışmanlığında ortalama maaş altı bin liradır. Bu miktar kurum ve kuruluşların çalışma politikaları doğrultusunda değişkenlik gösterir. Dolayısıyla bir aile danışmanına daha düşük veya daha yüksek ücret verilmesi de mümkündür. Yüksek lisans ve doktora gibi akademik programlardan mezun olanlar daha yüksek ücret alır.
Aile danışmanı merkezi bünyesinde bireysel çalışan aile danışmanları seans ücreti ile kazanç sağlayabilir. Seans ücretleri de danışmanın akademik ve sektörel geçmişine, niteliklerine ve seansın süresine görfe farklılık gösterir. Seansların süresi ise 50-90 dakika aralığındadır. Bu noktada aile danışmanlığı hizmetinin yalnızca seans süresinden ibaret olmadığını belirtmeliyiz. Danışmanın değerlendirme yapması da sürece dahildir.
Sonuç olarak;
Aile terapisi, ruh sağlığı alanında hızla gelişen bir alandır. Bu alanda çalışmak isteyenlerin kamuya nasıl atanabileceğinden, özel sektörde hangi kurumlarda hangi görevleri yapabileceğinden bahsettik. Şu bir gerçek ki; sektör ne olursa olsun aile danışmanlığı hizmeti ailelerin karşılaması gereken temel ihtiyaçlarından biri haline gelmiştir. Dolayısıyla konuya ilişkin diğer yazılarımızda vurguladığımız gibi aile danışmanlarına itibar etmek önem taşır.
Siz de iş dünyasına bu saygın meslekle tutunmak istiyorsanız aile danışmanlığı eğitimi almanızı öneririz. Kapsamlı aile danışmanlığı eğitimini uzaktan eğitim şeklinde alarak teknolojinin ve uzaktan eğitimin avantajlarından yararlanabilirsiniz. Bu sayede kamu kurum ve kuruluşlarınca açılan ilgili bölümlerin kadrolarına atanabilir; kendi danışmanlık merkezinizi kurabilir veya danışmanlık merkezlerinde yeteneklerinizi gösterebilirsiniz.