‘ Evde Çocuk Bakımı Projesi’ açıklaması
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Sarıeroğlu, Evde Çocuk Bakımı Projesine ilişkin, “14 bin 745 kadın ilk kez çocuk bakıcısı olarak sigortalı çalışmaya başlamışlardır.” dedi.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Jülide Sarıeroğlu; “Kamuda yarı zamanlı çalışmayla ilgili yasal düzenlememizin yönetmeliği gelecek hafta itibarıyla Başbakanlığa gönderilmiş olacak ve inşallah uygulamaya geçmiş olacak. Bunun da müjdesini buradan veriyorum.” dedi.
Sarıeroğlu, bir otelde, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Avrupa Birliği’nin (AB) finansman destekleriyle 2015 Mart’ta başlatıldı. ” Evde Çocuk Bakımı Hizmetleri Yoluyla Kayıtlı Kadın İstihdamının Desteklenmesi” projesinin kapanış toplantısına katıldı.
Burada yaptığı konuşmada, projenin olumlu sonuçlarından duyduğu mutluluğu dile getirdi. Sarıeroğlu, kadınların emeği, hakları, toplumsal rol ve statülerinin yükseltilmesi noktasında kararlılık ve hassasiyetle çalıştıklarını ve bu şekilde de çalışmaya devam edeceklerini vurguladı.
Sarıeroğlu, kadınların ekonomik yaşama daha fazla katılmaları, büyümeden daha fazla pay almaları, toplumdaki, aile içerisindeki rollerinin daha da güçlenmesi için gelecek dönemde de ciddi çalışmaların yürütüleceğini aktardı.
“Toplumun her alanında aktif şekilde yer alıyorlar”
Başta anayasa olmak üzere son 15 yılda yapılan yasal düzenlemeler hakkında bilgi verdi. Sarıeroğlu, “Bu düzenlemelerin etkisiyle ciddi anlamda bir zihinsel dönüşüm sürecinin hala içerisinden geçiyoruz ama 15 sene öncesinde olmadığımızın da altını çizmek istiyorum. Hem iş hem sanat dünyasında hem siyasette, toplumun her alanında şu anda kadınlar çok etkin ve aktif şekilde yer alıyorlar. Amacımız bunun daha da ileri seviyelere getirilmesi.” dedi.
Sarıeroğlu, Türkiye’nin 2023 hedeflerine ulaşması, dünyanın en güçlü 10 ekonomisinden biri haline gelmesinin kadınların iş gücüne katılımı, girişimci sayıları ve yönetim kademelerindeki sayısını artırarak başarılabileceğini vurguladı.
“İstihdam seferberliğimizi devam ettireceğiz”
Geleceksüreçte en temel önceliğin istihdam olduğunun altını çizen Sarıeroğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Sayın Cumhurbaşkanımızın başlatmış olduğu bir istihdam seferberliği var. Gerçekten çok önemli bir başarıya imza atıldı bu istihdam seferberliğiyle. 15 Temmuz gibi ağır bir sürecin arkasından başlatılan bu seferberliğe katkı veren herkese şükranlarımızı sunmak istiyorum. Önümüzdeki dönemde de inşallah bu istihdam seferberliğimizi devam ettireceğiz ama buna yeni uygulamalar, kolaylaştırıcı teşviklerimizle biraz daha ivme kazandırmayı istiyoruz. Bu istihdam seferberliğimizde başlatacağımız ikinci aşamada diyebileceğimiz süreçte kadınlar, gençler ve engellilerin önceliğimiz olacak. 6 aylık eylem planımızda da bu konuyla ilgili çok önemli projeleri ortaya koyduğumuzu ifade etmek istiyorum.”
Sarıeroğlu, kadın istihdamını artırmak için kadınların eğitim seviyelerinin yükseltilmesinin temel öncelikleri olduğunu ifade edti. Bu kapsamda kız çocuklarının eğitimine yönelik yürütülen kampanyalar, okul oranlarının, mesleki eğitim faaliyetlerinin sayılarının artırılmasının bu bağlamda önemli olduğuna işaret etti.
“Analık da bir hak, çalışmak da bir hak”
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Sarıeroğlu, “2016 yılı verilerine göre, okur yazar olmayan kadınların iş gücü piyasasına katılım oranı yüzde 22’si. Lise altı eğitimli kadınların iş gücü piyasasına katılım oranı yüzde 29’a, lise ve dengi meslek okulu mezunu kadınlarda yüzde 36’ya yükseliyor. Yükseköğretim mezunu kadınlarda iş gücü piyasasına katılım oranı yüzde 72 seviyelerine yükseliyor.” diye konuştu.
Eğitimli kadınların önce ailesini sonra da ülkesini dönüştüreceğinin altını çizen Sarıeroğlu, şunları kaydetti:
“Analık da bir hak, çalışmak da bir hak. Bizim kadınları bu iki temel konu arasında tercih zorunluluğuna sokmamamız gerekiyor. İş ve aile yaşamları arasındaki dengeyi, uyumu sağlayıcı, bu balans ayarlarını düzenleyici adımları hızlı şekilde atmamız gerekiyor. Bugüne kadar çok önemli adımlar attık. Kadınların anne olduktan sonra iş gücü piyasalarından uzaklaşmamaları, istihdamlarına devam etmeleri ya da iş gücü piyasasına girişte sıkıntı yaşamamaları ile alakalı olarak özellikle İş Kanunu bağlamında ciddi çalışmalarımız oldu.”
Sarıeroğlu, aile içerisinde evde çocuk bakımı konusunu ortak bir sorumluluk olarak gördüklerini ama genel olarak bu sorumluluğun daha çok annelerin omuzları üzerinde olduğunu da bildiklerini ifade ederek, projenin bu kapsamda anneleri bir tercihe sokmayacak şekilde sürecin işlemesini sağlamaya yönelik olduğunu aktardı.
Kamuda yarı zamanlı çalışma
Jülide Sarıeroğlu, çocuk bakımıyla ilgili desteklerde ilgili paydaşlar ve yerel yönetimlerle birlikte yeni çözüm modelleri için arayışlarının devam ettiğini ve bu konunun kurumsal olarak düzenli hale getirilmesiyle kadın emeğinin iş gücü piyasasında daha güçlü şekilde yer alacağını vurguladı.
İyi bir model olan proje sonunda ciddi çıktılara ulaşıldığını aktaran Sarıeroğlu; doğumdan önce 8, doğumdan sonra 8 hafta olarak yapılan düzenlemenin, Avrupa ülkelerindeki doğum izinlerinden yüksek olduğunu anlattı.
Doğum sonrasında annelere yarı zamanlı çalışma imkanının da getirildiğini anımsatan Sarıeroğlu; burada yarı zamanlı çalışsa da annelerin sigortalarının tam zamanlı olarak yattığına dikkati çekti. Sarıeroğlu, şöyle devam etti:
“İş Kanunu’nda yaptığımız düzenlemenin ikincil mevzuatlarını çıkardık ama kamuda çalışan kadınlar açısından yaptığımız yasal düzenlemenin şu anda ikincil mevzuatının çıkması kamu çalışanı kadınların en çok beklediği konulardan birisi. Göreve geldikten sonra tekrardan kendi adıma incelemek istedim, kapsamını daha etkin hale nasıl getirebiliriz diye, bu bağlamda biraz gecikme oldu. Forumları takip ediyorum ve özellikle kamudaki kadınlar açısından temel konulardan biri olduğunu da biliyorum. İnşallah kamuda yarı zamanlı çalışmayla ilgili yasal düzenlememizin yönetmeliği gelecek hafta itibarıyla başbakanlığa gönderilmiş olacak ve inşallah uygulamaya geçmiş olacak. Bunun da müjdesini buradan veriyorum.”
2004’te yüzde 24 olan kadınların iş gücü piyasasına katılım oranlarının 2017 itibarıyla 10 puan artarak yüzde 34’ler seviyesine geldiğini, son 15 yılda 4 milyondan fazla kadına istihdam sağlandığını aktaran Sarıeroğlu, “Uluslararası piyasalarda yaşanan krizlere, dünya ekonomisinin geçmiş olduğu süreçlere rağmen Türkiye istihdam yaratma konusunda ciddi bir başarı sağlamıştır.” dedi.
Sarıeroğlu, bu oranların, 2023’te kadınların istihdam oranlarını yüzde 41’e çıkarma hedefi için de olumlu bir gösterge olduğunu söyledi.
Çalışan annelerin artan yükler nedeniyle kariyerlerine ara verme ya da iş hayatını sonlandırma gibi kararlar alabildiğini ve bunun ülke ekonomisine de zarar veren bir sorun olarak ele alınması gerektiğini anlatan Sarıeroğlu, bu kapsamda annelerin üzerindeki yükü hafifletmek, evde çocuk bakımı hizmetlerinin geliştirilmesi açısından 2015’in martında başlayan ve bugün kapanışı gerçekleştirilen ” Evde Çocuk Bakımı ” projesi olduğunu belirtti.
Projeden 13 bin 327 anne, 15 bin 232 çocuk bakıcısı yararlandı
Bakan Sarıeroğlu, projenin sonuçlarına yönelik, şu bilgileri verdi:
“Anneler, 26 ay boyunca sağlanan 40 milyon avroluk hibe desteğiyle iş hayatına dönüp, sigortalı bakıcı çalıştırmışlar. Çocuklarını emin ellere teslim etmenin huzuruyla hem maddi hem de manevi açıdan güçlenmişlerdir. Asgari ücret düzeyi altında ve büyük çoğunluğu kayıt dışı çalışan bakıcılar ise proje sayesinde ücret seviyelerini artırmışlar, sigortalı iş yaşamına katılım imkanına kavuşmuşlardır. Proje kapsamında 13 bin 327 anne, 15 bin 232 çocuk bakıcısı faydalanıcı olmuştur.
Proje sayesinde 5 bin 736 kadınımız çalışma yaşamında kalmaya devam etmiştir. Eğer proje başlamasaydı ve projeden bakıcı desteği almasaydılar çalışma hayatlarını sonlandırmayı düşünen kadınlardan bahsediyoruz. Çocuk bakımı nedeniyle çalışma hayatına ara veren bin 345 kadınımız da tekrardan çalışma hayatına bu proje sayesinde dönmüşlerdir. 14 bin 745 kadın ilk kez çocuk bakıcısı olarak sigortalı çalışmaya başlamışlardır.”
Bu sonuçların çok önemli olduğunu vurgulayan Sarıeroğlu; ayrıca yapılan etki analizi çalışmalarının sonuçlarına göre, proje sayesinde istihdamdan ayrılmadan çalışmaya devam eden ve ilk kez işe başlayan anneler ile hayatlarında ilk kez sigortalı bir işte çalışan bakıcıların iş gücü piyasasında kalmaları halinde emekli olacakları tarihe kadar 968,7 milyon lira net gelir elde etmelerinin sağlanacağını dile getirdi.
Sarıeroğlu, devletin de bu gelirler sayesinde 505 milyon lira vergi ve prim geliri elde edeceğine dikkati çekti. “Kamu kaynaklarından bu proje için 25 milyon lira harcanmış durumda. 25 milyon harcamamızın sonucunda istihdam rakamları, hem ailelerimize hem hanelere getirmiş olacağı katkı ortada. Hem de prim ve vergi anlamında devletimize sağlayacağı katkı ortada.” dedi.
Evde Çocuk Bakımı Projesi’nin annelerin, çocukların ve çocuk bakıcılarının yaşamlarını doğrudan etkilemenin yanı sıra ülke ekonomisine de önemli katkılar sağladığını aktardı. Projede emeği geçen tüm taraflara teşekkürlerini iletti.
Toplantıda, AB Türkiye Delegasyonu Başkan Yardımcısı Gabriel Munual Vinals ile SGK Başkanı Mehmet Selim Bağlı da birer konuşma yaptı.
Konuşmaların sonunda Bakan Sarıeroğlu ile Vinals, projeden yararlanan anne ve çocuk bakıcılarına plaket verdi.