Aile danışmanlığı, son yılların en popüler meslekleri arasında yer alıyor. Özel sektörün gözde mesleği olan aile danışmanlığı, birtakım resmi şartlarla da teminat altında bir meslek. Yani aile danışmanı olmak için belli şartları yerine getirmek ve mesleki becerilere sahip gerekiyor. Peki nedir bu şartlar? Kimler aile danışmanı olabilir? Yazımızda bu soruları merkeze alacağız.
Kimlerden Aile Danışmanı Olabilir?
Aile bireyinin ya da bireylerinin sorunlarına çözüm odaklı yaklaşan aile danışmanı, uzman bakış açısına sahip olarak mesleği yerine getirir. Aile danışmanı, diğer danışmanlık türlerinde olduğu gibi alan eğitimi alarak danışmanlık merkezlerinde çalışmanın yolunu açar. Yönetmeliğe göre aile danışmanının eğitim düzeyi 4 yıllık lisans programlara bağlı olmak zorundadır.
Aile Danışma Merkezleri Yönetmeliği gereğince; psikolojik danışmanlık ve rehberlik, sosyal hizmet, psikoloji, sosyoloji, tıp, hemşirelik ve çocuk gelişimi bölümlerinde en az 4 yıllık eğitim görmek şarttır. Aile danışmanlığı yolunu açan ilk eğitim adımı da ilgili bölümlerden mezun olmanızdır.
Aile danışmanlığı, profesyonel bir meslek görevi üstlendiği için psiko-sosyal süreçlerle ilgili eğitim görmüş kişilerin mesleğe başlaması daha uygundur. Danışmanlık bilgileri ile becerilerini kapsayan aile danışmanlığı, epey geniş konu başlıklarını da barındırarak aile yaşam döngüsünde yaşanan sorunları ele alır.
Aile danışmanı, edindiği görevler ve beceriler ile aile danışmanlık merkezlerinde çalışmaya yetkin olduğunu gösterir. Aile danışmanının beceri ve bilgilerini kanıtlayan eğitim yollarından bir diğeri ise bizzat alanın eğitimidir.
Aile danışmanlığı eğitimi, sertifika programına bağlı olduğu gibi lisansüstü program düzeyinde de tercih edilmektedir. Yönetmelikte belirtilen maddeye göre ilgili alan eğitimi için ya yüksek lisansa ya da sertifika programına başvurmak gerekiyor. Ayrıca danışmanlık merkezlerinde çalışmanın şartı da ilgili alan eğitimi tamamlamaktır. Peki bu eğitim yolları hakkında neler bilmelisiniz, hangi yolu tercih etmelisiniz?
Aile Danışmanı Olmanın İlk Adımı: Aile Danışmanlığı Sertifika Programı
Aile danışmanı olmanın resmi yolu, en az 450 saatlik belirtilen eğitimi başarıyla tamamlamaktır. Bahsettiğimiz üzere eğitim almak için tercih edebileceğiniz iki yol vardır. Yazımızın bu bölümünde aile danışmanlığı sertifika programından bahsedeceğiz.
Aile danışmanlığı sertifikalı eğitim, yönetmelikte bahsedilen MEB veya üniversite onaylı sertifika almanın bir yolunu sunar. Aile danışmanı olabilmek için teorik bilgilerle birlikte uygulamalara da hakim olabileceğiniz bir eğitim almalısınız. Sertifikalı programlar da yönetmeliğe uygun olacak şekilde ilgili ders içeriklerini kursiyerlere sunuyor. Yani sertifika programıyla da aile danışmanı olabiliyor ve mesleki nitelikleri öğrenerek kurstan ayrılıyorsunuz. Aile danışmanlığı sertifikası alarak kendi danışmanlık merkezini açabilir ya da danışmanlık merkezlerine başvurabilirsiniz. Katılacağınız kursun genel ders içerikleri ise şu şekildedir:
- Aile Yapısı Nedir?
- Aile Olmak
- Gelişim Alanları
- Uyum Problemleri
- Yaşlılıkta Görülen Uyum Problemleri
- Çocuk Hakları
- Çocuk Hukuku
- Çift İlişkisini Etkileyen Unsurlar
- Aile Danışmanlığında Terapötik Süreç
- Aile Danışmanlığında Yaklaşımlar
- Temel Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Becerileri
- Aile Danışmanlığı Sürecinde Kriz Yönetimi
- Danışmanlık Meslek Etiği
- Araştırma Teknikleri
- Aile Danışmanlığında Süpervizyon- Vaka Sunumu
Aile danışmanı, yukarıdaki konu başlıklarını içeren bir eğitim alarak kendi mesleki gelişimini başlatır. Ayrıca uygulamaya dayalı süpervizyon süreciyle de danışmanlık becerileri öğreniliyor ve kursiyer öğrendiği teorik bilgileri uygulanabilir bir şekilde ölçebiliyor. Aile danışmanlığı eğitiminde süpervizyon, örnek bir vakayı ele alarak kursiyerin aile danışmanlığı becerilerini ölçmeye yöneliktir.
Danışmanlık, destek ve rehberlik görevlerini üstlenen aile danışmanı, aldığı eğitimin üstene koyarak mesleki gelişimini sürdürür. Peki, sertifika programları ile aile danışmanlığı yüksek lisansı karşılaştıracak olursak bu konuda neler söyleyebiliriz?
Öncelikle, her iki eğitim yolunun da belli bir maliyet gerektirdiğinden bahsedelim. Eğer eğitim seçeneği için belli bir ücret kotanız varsa sertifikalı programları tercih etmeniz daha uygun olacaktır. Fakat maliyet konusunda bir sıkıntı yaşamayacağınızı düşünüyorsanız yüksek lisans programlarına başvurarak aile danışmanı eğitimini alabilirsiniz.
Ders içerikleri açısından ise her iki eğitim yolu da edinilmesi gerekilen bilgilere ve becerilere atıf yapıyor. Yalnız yüksek lisans programları, 2 yıllık eğitim sundukları için daha fazla konu başlıklarını ele alıyorlar. Uzaktan eğitim sertifikalı programlar ise genellikle 5 ay süren bir eğitim sonunda sertifika vermektedir. Yani her iki eğitim seçeneğinin de kendi içinde avantajları vardır. Maliyet ve zaman-mekân sorunu yaşamamak için ise sertifikalı online aile danışmanlığı programları çok daha öne çıkmaktadır.
Bir Diğer Eğitim Yolu: Yüksek Lisans Aile Danışmanlığı
Yüksek lisans veya doktora düzeyinde alınabilen aile danışmanlığı programı, çoğunlukla özel üniversitelere bağlı olarak eğitim veriyor. Özel üniversitelerde verilen aile danışmanlığı ise sertifikalı programlara göre daha fazla ücret ödemenizi gerektiriyor. 2 yıllık eğitim sonrasında ise resmi olarak aile danışmanlığına adım atabiliyorsunuz.
Aile danışmanlığı eğitimi sunan yüksek lisans programının ders içerikleri ise şöyledir:
- Aile Danışmanlığı Kuramları
- Aile Sosyolojisi
- Gelişim Psikolojisi
- Ailede Kriz
- Aile Danışmanlığında Güncel Konular
- Bilimsel Araştırma Teknikleri
- Aile ve Çocuk Hukuku
- Ailede İletişim
- Aile Danışmanlığı Uygulamaları
- Dönem Ödevi- Projesi
Yüksek lisans eğitiminde süpervizyon, aile danışmanlığı uygulamaları ile verilir. Hem sertifika programlarında hem yüksek lisansta işin mutfağını öğrenmeniz adına kendi danışmanlık sürecinizi yaratmanız istenir.
Aile Danışmanı Nerelerde Çalışır?
İlgili bölümden mezun oldunuz, almanız gereken zorunlu alan eğitimini de tamamladınız. Sıra, yetkinliğinizi gösterebileceğiniz iş sahalarını araştırmaya geldi. Aile danışmanı, öncelikli olarak aile danışmanlık merkezlerinde çalışır. Yönetmelikte belirtilen şartları yerine getirdiğinde ise kendi danışmanlık merkezini açabilir.
Aile danışmanının çalışma alanları söz konusu olduğunda, yanlış bir bilgiyi de düzeltmek gerekir. Eğitimi tamamlayan danışmanlar adayları, özel sektördeki klinik ve danışmanlık merkezlerinde çalışabilir. Zannedildiği gibi Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığında istihdam olanağı yoktur. Bunun yerine Adalet Bakanlığı ile Aile ve Çocuk Mahkemelerinde bilirkişi olarak çalışma imkânı vardır. Yani eğitimleri tamamladıktan sonra bulunduğunuz ilin danışmanlık merkezlerini araştırmalı ve öner çıkmak adına yer aldığınız çalışmalardan bahsetmelisiniz.
Aile Danışmanlığı ile İlgili Merak Edilenler
Aile Danışmanı Nasıl Olunur?
Aile danışmanı olmak için öncelikle ilgili bölümlerden mezun olmak gerekir. Yönetmelikte belirtilen bölümlerde en az 4 yıllık eğitim görerek aile danışmanlığı eğitimine katılmak gerekiyor. Alan eğitimi için ise aile danışmanlığı sertifika ya da yüksek lisans programına başvuruluyor. Eğitim dışında ise analiz, gözlem yeteneği, mesleki gelişime açık olmak ve iletişim becerileri, aile danışmanının danışman olduğunu kanıtlar.
Online Aile Danışmanlığı Hizmeti Var mı?
Pandemi dönemiyle iyice yayınlaşan online terapi, aile danışmanlığında da uygulanabiliyor. Kendi danışmanlık merkezinizi öne çıkarmak ve danışanlara ulaşmak adına online aile danışmanı olarak da hizmet sunabilirsiniz.
Açıköğretim Mezunları Aile Danışmanı Olabilir mi?
Açıköğretim çocuk gelişimi ve sosyoloji bölüm mezunları da aile danışmanlığı eğitimine katılabilirler. Yalnız 2 yıllık açıköğretim eğitimi alarak aile danışmanı olamazsınız. Aile danışmanlığı eğitimine başvurmak ve aile danışmanı olmak için ilgili bölümlerin en az 4 yıllık eğitimini tamamlamak zorunludur.
Aile danışmanı kimdir sorusunu yanıtladık ve aile danışmanı olmak için deneyebileceğiniz eğitim yollarından bahsettik. Eğer sertifikalı programların geniş ders içeriklerinden ve ücret avantajından yararlanmak istiyorsanız MEB onaylı aile danışmanlığı eğitimimize de göz atabilirsiniz.
